Pseudo Athinorama (Movie Diary issue #2)

Τέυχος 2

Εννοείται οτι δεν είδα τώρα το έπος του Νόλαν. Με αφορμή όμως την αξιοπρεπή κυκλοφορία σε torrent είπα να κάνω την απαιτούμενη αναφορά σε μια, από τις καλύτερες ταινίες του 2014, αν όχι την καλύτερη...

Επιπρόσθετα πρέπει να κάνουμε και μια αναφορά στο Χόλλυγουντ κ τις επιλογές του, τις επιταγές που θέτει στο κοινό να ακολουθήσουν και αυτές που το ιερατείο επιβάλλει ως καλλιτεχνικές, αναγνωρίσιμες και άξιες αναφοράς. Με μοναδική εξαίρεση τον Ταραντίνο, που πλέον θα τον βραβεύουν ακόμα και να γυρίζει διαφημιστικά, υπάρχει μεγάλη σνομπαρία σε σκηνοθέτες που αναμφίβολα έχουν προσφέρει τόσο στο καλλιτεχνικό σινεμά, όσο και στο εμπορικό – blockbuster κομμάτι του.

Ιδιαιτέρα για το Νόλαν η Ακαδημία πρέπει να του έχει άχτι γιατί έχει επιβάλλει πολλά πράγματα στο σύγχρονο σινεμά, χωρίς να έχει ποτέ βραβευτεί γι αυτό, ούτε προωθηθεί στον ίδιο βαθμό με άλλους «εκλεκτούς & αγαπημένους. Ακόμα και αυτός ο αντισυμβατικός Burton, εραστής του σινεμά του Έντ Γουντ (ήμαρτον!) για τον πρώτο Μπάτμαν περισσότερο προβλήθηκε. Δεν του συγχωρεί μάλλον κανείς, στη βιομηχανία, ότι δεν βγάζει 3d ταινίες και επιμένει στο IMAX. Δεν έγινε το ίδιο με την μάπα τριλογία του Jackson και το HFR που πρότεινε, το διπλασιασμό δηλ. των καρέ σε ένα δευτερόλεπτο, εγχείρημα που δεν είναι απόλυτα διασαφηνισμένο αν μπορούν, τα ανθρώπινα αισθητηριακά μέσα, να συλλάβουν ούτε τις λεπτομέρειες του ενός προβληθέντος καρέ, πόσο μάλλον του συνόλου τους. Είναι σαν να κάθεσαι στην πρώτη θέση και μάλιστα στην άκρη, όπου και να κάθεσαι στο σινεμά …..

Δεν μπορούν να του συγχωρήσουν ότι κάνει και αυτός original screen plays, δεν εξαρτάται από ένα καλό, μα πληρωμένο (σε διάρκεια ακόμα απεργιών) σενάριο και ό,τι γυρίζει ακόμα και αν δεν είναι γιγαντιαίο, είναι όμως τουλάχιστον πρωτότυπο, παρά τις όποιες εμμονές (π.χ. θέμα με την γραμμικότητα στην αντίληψη του χρόνου). Ίσως να μην του συγχωρούν την σχετική σκηνοθετική ανεξαρτησία που έχει κερδίσει ανάμεσα στα studio κάτι που αναγκάζει κολοσσούς (WB) να του δίνουν απόλυτη δημιουργική ελευθερία σε ιστορικά και πολύ εμπορικά franchise και έχοντας πλέον τυφλή εμπιστοσύνη, μεγέθη σαν την DC Comics, του έχουν δώσει τα «κλειδιά», σε ότι έχει να κάνει με τις τύχες, της αντίστοιχης, με την MARVEL, μετάβασης από τα κόμικς στο σινεμά. Και όλα αυτά τα λέω γιατί την προγούμενη εβδομάδα έτυχε να δω το επίσης φετινό υποψήφιο Foxcatcher 
και πλέον μου λείπει απο τις προτεινόμενες ταινίες μόνο το Alice και του Κλιντάρα. Μ' ένα σμπάρο λοιπόν....

....και άκοπα θα θάψω και το αλεπουδιώχτη όπως περίπου έκανα και με το Imitation Game (το οποίο όντως ήταν η καλύτερη πρόταση μαζί με το Birdman του Ιναρίτου για το οποίο θα αναφερθώ εκτενέστερα σαν νικητής σε άλλο Pseudo Athinorama). Μόνο η αίσθηση της κιτρινίλας, ή οι εντυπωσιακές προσωπικές ερμηνείες, μπορούν να δικαιολογήσουν την παρουσία αυτής της ταινίας στη 87η απονομή του Θείου... Δηλαδή, μόνο και μόνο για το γεγονός:

• α) οτι επρόκειται για πραγματική ιστορία, που σαν κιτρινιστής επιδιώκεις να μάθεις αν π.χ. ο μεγιστάνας ήταν γκει ή απλά πυροβολημένος και μετά να συνεχίζεις να βλέπεις, όχι γιατί υπάρχει κάποιο suspense, ή κάποια έννοια αναμονής για το τί θα γίνει παρακάτω, αλλά με την ίδια αρρωστημένη λογική του Κρονεμπεργκικού CRASH, περιμένουμε να δούμε την θρυλούμενη πτώση αθλητών και μεγιστάνων, αθώων και ενόχων....και 
• β) για την απίστευτη μεταμόρφωση του Steve Carell και τις πειστικές ερμηνείες του Tatum και του Rufallo (κοινώς Hulk),

η ταινία αυτή βρέθηκε στα Oscar και είχε και αρκετές πιθανότητες...στο βασίλειο των τυφλών βασιλέυει ο μονόφθαλμος.... και αυτός ήταν με διαφορά ο Ιναρίτου στη χειρότερη, ή πιο αμερικάνικη ταινία της καριέρας του....Πως λέμε Arizona Dream στη φιλμογραφία του Κουστουρίτσα? Αν με 1 αστέρι είναι το χάλια, με 2 αστέρια το κακό, με 3 το μέτριο, με 4 το καλό και 5 το εξαιρετικό αυτή η ταινία θα έπαιρνε 3 και πολλά θα της ήτανε αστέρια..... (ιmdb rate: 6/10).

Γι αυτό και πέρσι βράβευσαν το σκηνοθετικό επίτευγμα που άκουγε στο όνομα Gravity, μια αποθέωση της κίνησης της κάμερας, μια πολυσύνθεση σκηνοθετικών πλάνων στο απόλυτο κενό. Ένας τεχνικός θρίαμβος από έναν εξαιρετικό σκηνοθέτη, ή οραματιστή αν θέλετε, τα ταλέντα του οποίου έχουν επιδειχθεί καλύτερα, κατά την άποψη μου, στο αριστούργημα Children Of Men. Μια ταινία όμως (Gravity) που ενώ ήταν επιστημονικής φαντασίας, δεν άγγιζε καμία από τις θεματικές της, βασίζονταν σε ένα προσχηματικό σενάριο που δεν το έσωζε ούτε η αίσθηση της απεραντοσύνης, ή της μοναξιάς μπροστά της, ούτε η ανέλπιστα καλή ερμηνεία μιας πρωταγωνίστριας, που μέχρι τότε η σοβαρότερη ερμηνεία της είχε δοθεί σε ένα project, τύπου τηλεταινίας για καλωδιακό (28 days). Και όμως ήταν συνυποψήφια για Oscar καλύτερη ταινίας, που αναφέρεται στο σύνολο της προσπάθειας (το funding και production crew), αλλά και πήρε αξιότατα μπορώ να πω το αντίστοιχο της σκηνοθεσίας.

Και μη γελιέστε για το πλήθος των τεχνικών βραβείων που κάθε ταινία του Νόλαν εισπράττει. Τους τεχνικούς των studio βραβεύουν και όχι τον μαέστρο που επιλέγει την κατεύθυνση π.χ. της διεύθυνσης και επιμέλειας ήχου στο Dark Knight κ.ο.κ.

Σε αυτή την υπερ – πλήρη προσπάθεια γιατί τέτοια σνομπαρία? Οι ερμηνείες είναι επικές, το σενάριο αν και τραβηγμένο από τα μαλλιά, δεν αρκείται στη αμπελοφιλοσοφία και μασκαρεύεται με επίφαση επιστημονικότητας. Ναι όλα αυτά είναι απίστευτα, μας πείθει όμως η προσπάθεια και το αίσθημα, όσο παρακολουθούμε την ταινία, που δεν επικεντρώνεται στην απιθανότητα όσων βλέπει, όσο στην ταύτιση με τις περιπέτειες και τα δεινά που περνούν οι ήρωες της ταινίας. 

Είναι σίγουρό ότι πολλά από αυτά που υπονοούνται στη ταινία είναι ανεφάρμοστα. Το γεγονός ότι κάποιος μπαίνει στο κόπο να τους δώσει μια υποτυπώδη εξήγηση δεν είναι κακό. Το φαινόμενο της σεναριακής αληθοφάνειας (Plausibility), μόνο ενόχληση δεν πρέπει να δημιουργεί σε εμάς που έχουμε δει όλες τις ταινίες του James Bond, του Rambo και του Indiana Jones, όπου ανερυθρίαστα, με μια ριπή, σκοτώνονταν περίπου 129 άτομα σε διάφορες κατευθύνσεις.

Αυτό που κάνει όμως αξεπέραστο το νέο εγχείρημα του Νόλαν, είναι ότι αντίθετα από το Καστανεδικό INCEPTION, αυτό το Κιουμπρικ – ικό ταξίδι στ’ αστέρια, είναι λιγότερο ενοχλητικό και βέβαια οπτικά απείρως πλουσιότερο. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε να κάνουμε με μια απόλυτα πετυχημένη σύνθεση της Οδύσσειας του Διαστήματος, μια ταινίας συντέλειας / καταστροφής (ήγγικεν το τέλος Μετανοείτε!) και μιας ταινίας τύπου Star Trek, με τζούρες από κβαντομηχανική ατάκτως ερριμμένες προκειμένου να υπάρχει υποτυπώδης επιστημονική αληθοφάνεια. Οι φιλοσοφικές προεκτάσεις άπειρες, οι συμβολισμοί διάσπαρτοι, η αίσθηση της εξερεύνησης του άγνωστου, διάχυτη και εύκολα προσβάσιμη στο θυμικό του κάθε θεατή, είτε έχει τελειώσει την Πυρηνική Φυσική, είτε το Γυμνάσιο. Η εμμονή στη διάφορη, από την κλασσική, γραμμική, προσέγγιση του χρόνου, είναι και πάλι παρούσα, αλλά όχι στα επίπεδα διανοητικού μπερδέματος του Inception. Ο χρόνος, που εδώ χρησιμοποιείται χωρίς την πρόθεση να παραπλανήσει, όπως άλλωστε εικάζει η επιστήμη, είναι σχετικός και επομένως εκτείνεται, συστέλλεται και διαστέλλεται, με τους ρυθμούς που επιβάλλει ο σκηνοθέτης προς όφελος των θεατών του και όχι των πρωταγωνιστών του. 

Είναι όμως και εδώ κεφαλαιώδης και όπως συμβαίνει σε ταινίες του Σάϊμαλαν, είναι αλήθεια (6^η αίσθηση), μόνο στο τέλος αντιλαμβάνεσαι την σχετικότητα που κρύβει και υπάρχει καθ’ όλη την διάρκεια της ταινίας γύρω από τον ανυποψίαστο θεατή (επαναλαμβάνω δίχως την διάθεση παραπλάνησης του), για να κάνει την συνθετική εμφάνιση του στο τέλος, σε ένα φινάλε που θα ζήλευε και ο Κιούμπρικ, αν ήθελε να έχει συνοχή, στο ταξίδι του κοσμοναύτη του στη μαύρη τρύπα της συνείδησης. Η θυσία της δυνατής ιστορίας στον βωμό του happy end δεν είναι αρκετή για να μηδενίσει την ογκωδέστατη προσπάθεια που διαρκεί παραπάνω από 2 ώρες που περνούν νεράκι…..

Δεν είναι αρκετή ούτε η σκηνή της επανένωσης, ούτε το διαστρικό αμόρε που χρειάζεται να περάσουν 125 περίπου χρόνια για να.. «ανθίσει», για να υπάρξει συνέχεια μετά την μαύρη τρύπα ρε Κρίστοφερ. Και όπως έχεις αντιληφθεί δεν είναι απαραίτητα κακό το διφορούμενο φινάλε, όπου αφήνεις τον θεατή να επιλέξει ό,τι τον συμφέρει συναισθηματικά. Βέβαια εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με το αν ο Ντι κάπριο γυρνά σπίτι, αλλά με το αν η ανθρωπότητα έχει σπίτι....για να γυρίσει και να επιβιώσει και σίγουρα ο Νόλαν απέχει παρασάγγας από τον καταθλιπτικό Τρίερ της μελαγχολίας……

Αν με 1 αστέρι είναι το χάλια, με 2 αστέρια το κακό, με 3 το μέτριο, με 4 το καλό και 5 το εξαιρετικό αυτή η ταινία θα έπαιρνε 4 και ¾ αστέρια..... (ιmdb rate: 9/10. 

a, και για όσους ακόμα επιμένουν οτι δεν ήθελε ο Νόλαν να αναφερθεί στο Οσκαρικό Gravity, απλά αναρωτηθείτε τί είναι αυτό που διαπερνά το χωροχρονικό συνεχές κ τελικά χρησιμοποίει ο ήρωας για την επικοινωνία και την λύση του γρίφου..........

Link 1, Link 2

και για όσους ενδιαφέρεστε πατήστε εδώ για κάτι επιστημονικό...

Υ.Γ. Για προτεινόμενα αυτή την εβδομάδα καλό είναι να κοιτάξετε, εφόσον έχετε την ευκαιρία, τα εξής:

The Gunman: Σε θέση βολής (η νέα ταινία του Sean Penn)

(coming @ 26/03)

και αυτό που έρχεται...στην Αμερική (18/03) και έχει να κάνει με το θρυλικό Fargo (άγνωστο αν θα υπάχει διανομή στην Ελλάδα)

Kumiko, the Treasure Hunter

Υ.Γ.2 Από αυτά που παίζονται ήδη κάντε την τιμή στα:

1) σε αυτά που είπαμε στο προηγούμενο τέυχος 

2) Στο από 12/03 προβαλλόμενο παραμυθάκι της Disney που το τελευταίο διάστημα περνά από φάση υπερ -επιτυχημένου make over. Mια ταινία του Kenneth Brannagh (τελευταία τον είδαμε στο THOR)

 όσο Αθηνόραμα μπορούσα..

μπόρεσα...

"it is not destined to die here....."