Mother!: Food for Thought

SPOILER ALERT!!

Όποιος δεν έχει δει την ταινία, καλύτερα να την δει πρωθύστερα της αναγνώσεως του παρόντος. Εκκινώντας από το τι τελικά είναι άξιο να καλείται κινηματογράφος (καίτοι η αξιολογία παίζει σημαντικό ρόλο στην συζήτηση για να μην καταλήξει αφοριστική), έχω ακούσει κατά καιρούς διάφορες απόψεις

Άλλοι λένε ότι ο κινηματογράφος οφείλει να σε βγάζει από την ζώνη βολής σου (comfort zoneπου λένε και στο χωριό μου). Άλλοι εξαίρουν την τεχνική αρτιότητα ενός φιλμ και προκρίνουν αυτό σαν κριτήριο ένταξης μιας ταινίας στο πάνθεον ενός σινεφίλ. Ευτυχώς οι κινηματογραφιστές κάνουν ταινίες χωρίς το δικό μας άγχος για να ενταχθούν σε κουτάκια, δόξα τω θεώ, και χωρίς να ακολουθούν παντιέρες τύπου Γκονταρ, ή χειρότερα και, ευτυχώς (και εξαιτίας της δημοφιλίας του είδους) θα συνεχίζουν να κάνουν ταινίες, ικανοποιώντας ο καθείς, δικές τους ανησυχίες, ανάγκες κλπ• η δική μου απάντηση στο παραπάνω διακύβευμα δίνεται πολύ απλά με την δυνητική ικανότητα κάθε φιλμ να το σχολιάσεις αφού το δεις και ουχί πριν, μαζί με άλλους συγκοινωνούς σου. Τούτο κατοχυρώνει και την όποια, περαιτέρω του δίωρου θέασης, αξία της• η επαναληψιμότητα της αφενός και η αντοχή της στο χρόνο αφετέρου. Γιατί ο κινηματογράφος ευτυχώς διαθέτει μαζικότητα στην απεύθυνση, δεν είναι όμηρος κανενός μαυσωλείου που ορίζει κατά το δοκούν, ποια είναι τα ποιοτικά επίπεδα κάθε φιλμ που τελικά θα δεις για να τα δεις. Ευτυχώς οι επαΐοντες έχουν πέσει τόσο έξω στις κριτικές τους, που πλέον το σινεμά και λόγω διαδικτύου, έχει ξεφύγει του ελέγχου και της πληρωμένης, αρκετές φορές, παρρησίας τους, όταν αποφάσιζαν να προκρίνουν μια ταινία έναντι άλλων, ή να εξαφανίσουν μια ταινία, έναντι άλλων, πολύ απλά γιατί τους έθιγε προσωπικά και άρα έπρεπε να ριχθεί στην πυρά.

Ευτυχώς το διαδίκτυο έδωσε την δύναμη στον κόσμο να υπερασπίζεται την αλήθεια των αισθήσεων του και όσο επικίνδυνο είναι αυτό (γιατί ακούγονται και παραλογισμοί), είναι εν τούτοις, απείρως πιο θεμιτό από την δικτατορία ενός, ή μιας ομάδας ρεκτών, που το μόνο που έχουν κάνει στην ζωή τους είναι να εντρυφήσουν, διαθέτοντας κονδύλια, χρόνο (που προφανώς διέθεταν), ίσως και γνωριμίες, για να δουν απλά, περισσότερες ταινίες από εμάς τους υπολοίπους. Οι πληρωμένοι λοιπόν κοντυλοφόροι, είναι απογυμνωμένοι πλέον των επιταγών των studios που τους πληρώνανε και άρα αδύναμοι να προάγουν, ή να «θάψουν», μια δημιουργία κατά το δοκούν, των εκμισθωτών τους.

Τούτο δίνει αρκετή ελευθερία και στην κριτική θεώρηση της όποιας ταινίας. Όπως αυτή που θα σας παρουσιάσουμε. Και αν αφορμή για την προηγούμενη ταινία στην οποία κάναμε αναφορά ήταν η κακή κριτική των ντόπιων, ίσως και διεθνών, κοντυλοφόρων, για αυτή χρειάζεται μόνο η λατρεία μου για τον σκηνοθέτη – σεναριογράφο της ταινίας που θίγουμε. Σκηνοθέτης της δυνατότερης δραματικής ταινίας που έχω δει ποτέ μου, ο άνθρωπος που απεξάρτησε τον ανεξάρτητο αμερικάνικο κινηματογράφο της δεκαετίας του 90 – 00 από την υποχρεωτικότητα ενός Ταραντίνο, ή ενός Βαν Σαντ, τον απενοχοποίησε, απέναντι στα είδη και στην κλασσική, έως τότε, προσέγγιση τους, χρησιμοποιώντας ψηφιακά μέσα για να επιτύχει ακροτελεύτια κινηματογραφική τέχνη, χρησιμοποιώντας όλα τα είδη των μοντάζ και τις τεχνικές δασκάλων του παρελθόντος για τον χρονισμό και το λεγόμενο σασπένς, καίτοι ο ίδιος νέος και ως όφειλε, πρωτοποριακός με τα μέσα στης εποχής του  (ακόμα και με χρήση των ποταπών τότε τηλεοπτικών παραγωγών και διαφημίσεων – κάτι που τόλμησε μόνο ο Stone από τους mainstream, για να καταλήξει όλο το Χόλυγουντ 20 χρόνια αργότερα να βρίσκει ψωμάκι μόνο στην τηλεόραση που κάποτε σνομπάρονταν, όπως σνόμπαραν οι δικοί μας θεατρικοί τους αντίστοιχους διάττοντες αστέρες της τηλεόρασης, μόνο και μόνο για να μην υπάρχει σήμερα αμιγώς θεατρικός ηθοποιός στην Ελλάδα), ενώ αποτέλεσε το πρώιμο alter ego σκηνοθετών – οραματιστών σε κάθε επίπεδο όπως ο Νόλαν (για παράδειγμα), χωρίς όμως ποτέ να καρπώνεται είτε την εμπορική, είτε άλλη, ανάλογη αναγνώριση.

Ψαρώσατε, όμως δεν.....

Ο άνθρωπος λοιπόν γύρισε μια ταινία σε σενάριο – σκηνοθεσία (κάτι που εκτιμώ ιδιαίτερα παρά το γεγονός ότι αγαπημένος μου σκηνοθέτης είναι ένας ευτραφής κύριος που ουδεπόποτε έγραψε δικό του σενάριο, παρά τις παρεμβάσεις του στην δουλεία των συνεργατών του – στο σκρίπτ -, για να γυρίσει όπως ο ίδιος επιθυμούσε, όσα διάβαζε στο χαρτί, που είχε προεγκρίνει ο ίδιος), για να υπερθεματίσει θεωρώ την προηγούμενη του ταινία για την οποία έγινε δέκτης πολλών αρνητικών σχολίων, εξαιτίας της απόφασης του να καταπιαστεί με βιβλικό θέμα, αφού ήταν ήδη αναγνωρισμένος σαν δημιουργός κοινωνικών – δραματικών ταινιών. Η κριτική του κύκλου διανοουμένων εκκινούσε από την συντηρητική του στροφή, και κορυφώνονταν στην αντίδραση προς την εντονότερη του διασύνδεση αίφνης με το εβραϊκό λόμπι, που από πολλούς ερμηνεύτηκε σαν ξεπούλημα και από άλλους, σαν απαραίτητο βήμα για να σκαρώσει επιτέλους κάτι δικό του με την protozoa• την εταιρεία παραγωγής του δλδ. Επειδή πολλά γράφτηκαν για την εκούσια παραπλάνηση του κοινού, όταν άκουγε εκστασιασμένος ότι ο Αρρονόφσκι ετοίμαζε ταινία τρόμου και έβλεπε εκείνο το, πράγματι σκόπιμα, παραπλανητικό trailer, να τονίσουμε ότι τέτοια publicity stunt έχουν επιχειρηθεί με περισσότερη, ή λιγότερη επιτυχία από μεγαλύτερους δημιουργούς (που είχαν στο μυαλό τους πως η ταινία τους πρέπει να διακατέχεται από μια έννοια διακριτικότητας απαγορεύοντας οιοδήποτε spoiler, ακόμη και αφού η ταινία είχε ήδη προβληθεί, απαγορεύοντας π.χ. την είσοδο στον κινηματογράφο μετά την έναρξη της ταινίας κ.α.) αλλά και μικρότερους, που όπως αποδείχθηκε, δεν είχαν και μεγαλύτερο όπλο προώθησης της ταινίας από αυτό που τελικά επιλέχθηκε (Blair Witch). Και να τελειώσουμε με την σημείωση πως χάρηκα τελικά που η ταινία ΔΕΝ ήταν το trailer της, όπως συμβαίνει με την μεγαλύτερη πλειονότητα των ταινιών που βγαίνουν σήμερα (π.χ. Baby driver). Δεν ήθελα να δω μια υστερική που σφάζει τον άντρα της, ούτε τα αδέσποτα σκυλιά του Πέκινπα, ούτε όμως το Evildead του Ράιμι, ακόμα και πασπαλισμένο με δείγματα αφ’ υψηλού κουλτούρας. Κάτι τέτοιο θα με απογοήτευε.

Εν τούτοις είδα ένα αξεπέραστο whodunnit, μια ταινία δηλαδή όπου δεν προσπαθείς απλά να βρεις ποιος το έκανε, αλλά ποιος είναι ποιος. Έχοντας καταλάβει ότι η ταινία δεν θα ήταν τελικά ό,τι διαφημίστηκε, προσπαθούσα να αντιληφθώ, μέσα από το αεικίνητο travelling (που για κάποιους μπορεί να θεωρηθεί εξεζητημένο, για μένα είναι τεχνική αρτιότητα με μέγιστο βαθμό δυσκολίας, από τα μακροσκελή μονοπλάνα, που μόνο 3 έχουν καταφέρει με σχετική πάντοτε επιτυχία Χιτσκοκ – Αντονιόνι – Ντε Πάλμα), μέσα από τα συνεχή γκρο, τα εστιασμένα στις αντιδράσεις των ηρώων, τι θέλει να πει ο ποιητής. Παρ’ ότι σε σχέση με την εξομολόγηση του Χίτσκοκ στον Τρυφώ, όπου ο Άλφι, στην περίπτωση του Ψυχώ (ταινία αναφοράς που λένε κ στο χωριό μου) ανέφερε, πως τελικά δεν απέφυγε την παραπλάνηση του κοινού, παρά το γεγονός ότι επέμεινε μέχρι τέλους, να μην το κάνει εσκεμμένα, ακριβώς και για να καταδείξει την σύγχυση του ήρωα, εδώ ο Αρρονόφσκι σκόπιμα σε στέλνει αλλού για ψάξιμο, δανειζόμενος όμως τον τίτλο της ταινίας του από την φράση του Bates που τον ακούμε να φωνάζει με θαυμαστικό: «mother! Blood!!». Και εδώ έγκειται η μεγάλη αξία της ταινίας• ό,τιδήποτε σου περάσει από το μυαλό μπορείς να το συνδέσεις στην καλή του πρόθεση. Γι αυτό, εσείς οι επαΐοντες, μην βαράτε, δεν είναι σώνει και καλά έτσι. Σε μένα, έτσι όμως, αποκτά και ένα νόημα που μου κλείνει συνένοχα το μάτι.

Και ενώ σε άλλες κουλτουριάρικες ταινίες συμβολισμών πρέπει να είσαι διακεκριμένος μελετητής των τεχνών της Ετρούσκικης Περιόδου του Βυζαντίου του 12 αι. μ.Χ. (θου κύριε! Εδώ είναι που λέμε περί ημιμάθειας ή απλά troll-αρίσματος), εδώ, θεωρώ πως γίνεται πρόδηλη η πρόθεση του σκηνοθέτη να ΜΗΝ παραπλανήσει αλλά να δώσει, βαθμιαία, ξεκάθαρα σημάδια των εννοιών που επικαλείται. Η αλήθεια είναι ότι αν δεν ήμασταν Έλληνες, ίσως να μην καταλαβαίναμε τον ξεκάθαρο συνειρμό του ήρωα που τον αποκαλούν ΠΟΙΗΤΗ, ή αλλιώς Δημιουργό• ούτε να πιάσουμε εύκολα τον άγγελο που φέρει την αυγή και χρησιμοποιήθηκε σαν εβραϊκό δάνειο για τον πρώτο και αγαπημένο όλων των Αγγέλων. Επίσης ως Έλληνες είμαστε εξοικειωμένοι με την σύνθεση πως ο Ζευς στον ενικό του ζεύει και κατόπιν διαχωρίζει για να κυβερνά (εκκινώντας την φιλοσοφική υπόθεση του δυισμού που κορυφώνεται στην Εβραϊκή μυθολογία με τον Χριστιανισμό)• επίσης γνωρίζουμε, ως Έλληνες, ότι ο Εωσφόρος, ήταν αδερφός του Έσπερου (προσωποποίηση του Αποσπερίτη και αναφέρεται στην Οδύσσεια ως «φαάντατος», δλδ ο φωτεινότερος), γιος και αυτός της Ηούς (Αυγή) και του Κέφαλου (κατ’ άλλους του Αστραίου), σαν προσωποποίηση του Αυγερινού και ετυμολογικά μεθερμηνευόμενος ως ο κομιστής της Αυγής (Έως= λυκόφως-αμυδρό σκοτάδι και φέρω). Πάντοτε νέος και πάντοτε πανέμορφος και όχι απαραίτητα πάντα ίδιος, είτε προπορεύεται, στην Ελληνική Μυθολογία, του άρματος του Ήλιου, είτε συνοδεύει την Αφροδίτη, που κατά την απώλεια του Άδωνη, πήδηξε καθώς λέγεται να αυτοκτονήσει από ένα ψηλό βράχο, ενώ στην πραγματικότητα κυνηγούσε τον Έσπερο βουτώντας έτσι πίσω από το άρμα του Ήλιου που έδυε, αναβιώμενος την επομένη, σαν Εωσφόρος, για να συναντήσει τον Άδωνι• κάτι που προσομοιάζει με την κίνηση του πλανήτη Αφροδίτη στον ουρανό. Παρουσιάζεται πάντα ως έφηβος ή νέος (ή σαν μωρό στην αγκαλιά της Ηούς) φοβερής ομορφιάς που κρατά μια πυρωμένη δάδα (το πιάσατε το υπονοούμενο?). Αστρονομικά ο Εωσφόρος είναι ο πιο λαμπρός πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος, δλδ ο πλανήτης Αφροδίτη, με τις 2 διαφορετικές του εκφάνσεις τον Εωσφόρο – Αυγερινό την αυγή και τον Έσπερο – Αποσπερίτη το βράδυ. Η αστρονομική εξομοίωση του εωσφόρου με την Αφροδίτη δίνει ακόμη και ένα επιχείρημα στον σκηνοθέτη να μην είναι απλά φαλλοκρατικός στην προσέγγιση του υπερκόσμιου ζεύγους που επιδιώκει να παρουσιάσει.

Εντάξει λοιπόν με τους Έλληνες• όλοι οι υπόλοιποι? Αυτοί έχουν διαβάσει τα αποκυήματα του Σιωνισμού, είτε σαν απαραίτητη Αρχή του Παραμυθιού, είτε σαν μόνη αλήθεια του. Στην εβραϊκή μυθολογία ο Εωσφόρος πρώτος και αγαπημένος των Αγγέλων, αποτέλεσε την μόνη εξαρτητική φύση του Θεού – Δημιουργού. Με λίγα λόγια αν δεν υπήρχε η εξάρτηση λατρείας μεταξύ των 2 πλασμάτων δεν θα προέκυπτε και η ανάγκη Δημιουργίας της Πλάσης, της Εδέμ κ.λ.π. Δεδομένου τώρα ότι ο Εωσφόρος εκτός από πρώτος και πρότυπο των υπολοίπων Αγγέλων αποτελούσε και τον οικονόμο της Οικίας του Θεού, όπου μόνο αυτός μπορούσε να μπει, να αλλάξει, να συντηρήσει, να ομορφύνει. Είναι εμφανές ή όχι? Το ρωτώ γιατί κατόπιν ανάγνωσης κριτικών στο imdb, όπου ο χαρακτήρας της Lawrence εικάζεται πως είναι ένας συμβολισμός για την Ιωάννα της Λοραίνης (!?!?!?!?!), «πολλά έχουν δει τα μάτια μου μ’ αυτά μου φέρνουν τρόμο» που λέει ο ποιητής. Με τις ανοχές μου να χτυπάνε κόκκινο, προσπερνώ την μερική άγνοια ή την απόλυτη σε κάποιες περιπτώσεις των νέων Χριστιανών (θα μας κάψει ο ISIS), όπου ο Εωσφόρος λογίζεται ως ο πεπτωκώς Άγγελος, ο απόλυτος εχθρός του Θεού και της κορυφαίας Δημιουργίας του (των ανθρώπων)• κρατήστε αυτό το τελευταίο, ενδιαφέρει. Όμως ο Αρρονόφσκι συνεχίζοντας την κατά πολλούς κρυψινοϊκή και αναχρονιστική τριλογία του με βάση το υπερβατικό, και την κρίση Του απέναντι στη Δημιουργία / Άνθρωπο (και μακάρι να το τελειώσει με ένα δράμα του κερατά να χαρούν λίγο και οι σινεφίλ όπου θα δικαιώνεται εν τέλει και μέσα από την καθαρά ανθρώπινη πράξη και όχι κάποιο συμβολισμό αυτής, η ανάγκη καταστροφής του είδους, προκειμένου να σωθεί ο Πλανήτης), τα δάνεια προκύπτουν από τα βιβλία του Ιουδαϊσμού που δίνουν περισσότερες λεπτομέρειες για την Γένεση κορυφώνοντας, πριν καν την έναρξη της Παλιάς Διαθήκης, την σύγκρουση φωτός και σκοταδιού με την αποπομπή του αγαπημένου των Αγγέλων, αποπομπή που θα κορυφωθεί, ή θα ισοφαριστεί, αν θέλετε, με την αποπομπή και των Πρωτοπλάστων αργότερα (με την πρώτη εμφάνιση του πεπτωκότα, ως φιδιού που πλανά την Εύα).

Τί λένε όμως αυτά? Ο Εωσφόρος είναι όλα αυτά που περιγράφησαν παραπάνω? Σαν τέκνο της Αυγής, ο Εωσφόρος αναγνωρίζεται και απο τον Ησαΐα (Βίβλιο 14, verse 12-14), αλλά και από τον Ιεζεκιήλ (Βιβλίο 28, verse 12-18), θρηνώντας τον Βασιλιά της Τύρου. Άλλωστε δημιουργήθηκε πρώτος από τους Αγγέλους, όταν ο Θεός έφερε το ΦΩΣ• υβριστικά μπορούμε να πούμε ότι κομιστής του φωτός μάλλον ήταν ο Εωσφόρος, πάνω στην φωτεινότητα του οποίου ο «ποιητής» δημιούργησε τα Χερουβείμ. Πιο σημαντική σημείωση των ιουδαϊστικών πηγών είναι πως μόνος αυτός (το μοναδικό, άλλο Ον), μπορούσε να διακρίνει το ΕΙΝΑΙ του Δημιουργού του, ενώπιον Του• τι πιο συντροφικό για έναν μοναχούλη Θεό? Το πνευματικό του σώμα ήταν διάφανο και κρυστάλλινο (!!!!!!!!!!!!!), λουσμένο από το ίδιο φως, που πήγαζε από τον Θρόνο του Δημιουργού του, με τα χέρια ανοιγμένα για να αγκαλιάσει την επικράτεια που του είχε παραχωρήσει ο ίδιος ο Δημιουργός (και πάλι το μοναδικό, άλλο Ον• μέχρι τον Άνθρωπο, να πω εγώ?), ήτοι το πέρας του κόσμου, που είναι αναπόφευκτα και κατοικία Του (Home), ενώ ένας πύρινος λωτός (!!!!!!) κοσμούσε την φορεσιά του. Μετά την πτώση μεταστοιχειώνεται σε Σατανά, όπου και πάλι στην εβραϊκή μυθολογία, η λέξη με άρθρο κυριολεκτικά σημαίνει ο Άγγελος στον οποίο ο ίδιος ο Γιάχβε έχει εμπιστευτεί μια αποστολή• και ποια είναι αυτή; Να λειτουργεί σαν δημόσιος κατήγορος και να θυμίζει στον «ποιητή» την ενοχή των ανθρώπων. Επομένως, με ασφάλεια και με σινεφιλική αναφορά, μπορούμε να πούμε: ο Θεός συγχωρεί, ο Εωσφόρος όμως όχι.

Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως όμηροι της Ιουδαϊστικής μονοθεϊστικής στάσης είμαστε και οι Χριστιανοί, επομένως μπορούμε να αναγνωρίσουμε την δυσκολία των μελετητών να αποδώσουν αυτοβουλία σε οιοδήποτε άλλο πνευματικό ον, πλην του Δημιουργού (μονοθεϊσμός). Γι αυτό και στο παράδειγμα του Ιώβ, ο Σατανάς (ακόμη με άρθρο) ζητεί την άδεια του Γιάχβε για να του δοκιμάσει την πίστη. Κάτι που αλλάζει την περίοδο της βαβυλωνιακής αιχμαλωσίας των Εβραίων, όπου ο Σατανάς, απεμπολίζει το άρθρο του (και άρα την από τον Γιάχβε εξαρτώμενη και οριζόμενη αποστολή του) για να μετουσιωθεί σε αμιγώς αρνητική ενέργεια και να καταλήξει από κατήγορος, συκοφάντης.

Πριν από αυτό όμως και κατά τον Darren, ο Εωσφόρος είναι αυτός που κατέχει την ύψιστη θέση πνευματικής διαύγειας, δίπλα στον Κύριο και μεταξύ των λοιπών Ασωμάτων Δυνάμεων. Σαν πνεύμα είναι ΑΓΕΡΑΣΤΟ, αεικίνητο, με υψηλή πνευματική διαύγεια, αυτάρκεια και εξάρτηση ΜΟΝΟ από τον Δημιουργό του (τι κάνει νιαου – νιαου στα κεραμίδια? Και μην μου απαντήσει κανείς πως είναι ξενόγλωσσος σκύλος!)• επειδή η πτώση του, είναι κάτι που ελάχιστα ενδιαφέρει την ταινία δεν υπεισέρχομαι σε λεπτομέρειες που πάλι φανερώνουν δάνεια από άλλες μυθολογίες (Ύβρις – Τίσις – Νέμεσις), αφού αυτό που τελικά μετρά είναι το πως αξιολογείται η έτερη και μικρότερη σαφώς, σε αξία, δημιουργία του ποιητή, πέραν αυτού του απαραίτητου, που διαμόρφωνε το υπερκόσμιο ντουέτο της ταινίας• όπως ακριβώς συνέβη και με την κρίση του σιωπηλού Γιάχβε στους ανθρώπους των πρώτων χρόνων της αποπομπής τους. Και αν εκεί ενδιέφερε η αποδοχή της κρίσης αυτής από τον πράκτορα (Νώε), εδώ ενδιαφερόμαστε περισσότερο για την στάση των Ασώματων Δυνάμεων απέναντι στο αποτυχημένο, στην πράξη, κομμάτι της Δημιουργίας, δίχως να μετρά, κατ’ ελάχιστο, η γνώμη του, παρά το γεγονός ότι η ελευθερία που έχει δοθεί πανάγαθα σε όλα τα πλάσματα (αγγελικά και μη) έχει προκρίνει τελικά την ΕΠΙΛΟΓΗ και όχι την υποχρέωση• μόνο που όταν μπλέξεις με τους ανθρώπους, είναι λίγες οι επιλογές που σε αφήνουν να κάνεις, αν πρέπει σώνει και καλά, να τους κρίνεις. Και αυτές, εδώ που τα λέμε, συνίστανται στην εξής μια: την παραδειγματική τιμωρία. Για ακόμη μια φορά τι κάνει νιάου - νιάου στα κεραμίδια? Πάντως όχι ο Θεός που συγχωρεί και σαφέστατα όχι ο Εωσφόρος που δουλειά του είναι να μην ξεχνά!

Η σύγκρουση μεταξύ μονοθεϊσμού και δυϊκής υπόστασης με έκανε στην αρχή να μην αναγνωρίσω την ηρωίδα της ταινίας, τον ρόλο της. Θεωρούσα πως καλός και κακός το ίδιο, μπορεί να είναι μόνο ο Δημιουργός, «αυτός που κατασκεύασε το ΦΩΣ και έφτιαξε το Σκοτάδι» (αν και νομίζω ότι πρώτα το Σκοτάδι έφτιαξε)• «αυτός που κάνει ειρήνη και κτίζει το κακό» (Ησαΐας 45, 5-7). Έτσι έπλαθα ρόλους για να δικαιολογήσω την προσέγγιση του στα φύλα, να διακρίνω αν είναι απλά φαλλοκρατική, αν και από τον τίτλο της ταινίας κάτι τέτοιο μόνο ξεκάθαρο δεν είναι, αφού ο τίτλος της απευθύνεται σε μια μητέρα με θαυμαστικό• επομένως, είναι γένους θηλυκού. Τι έχει όμως μεγαλύτερη αξία από τον ποιητή ουρανού και γης, ορατών πάντων και αοράτων? Έχει ο ρόλος της μητρότητας? Μπορεί. Επειδή όμως είναι δύσκολο και απαξιωτικό για μια ηρωίδα, που ο ρόλος της κοσμεί τον τίτλο της ταινίας, να μην παρουσιάζεται σαν αυτό που είναι, δίχως επιπρόσθετα αξιολογικά χαρακτηριστικά, τελικά είναι ακριβώς ο ρόλος της μητρότητας αυτός, που κατά την Αντιόπη αποτελεί και τη μεγαλύτερη απόδειξη ότι ο Darren τόλμησε να παρουσιάσει ΟΛΟ το παραμυθάκι, σε ένα δίωρο. Πριν μπλέξουμε με τον μεσσιανισμό, ας επιμείνουμε λίγο στα αξιολογικά χαρακτηριστικά που κολλάνε περισσότερο με τον ρόλο όχι τον προφανή (μητέρας φύσης) αλλά του προφανούς, ιδωμένου όμως μέσα από σύμβολα, που άλλους σκανδαλίζουν και άλλους γοητεύουν, ενώ άλλοι απλά λατρεύουν να μισούν. Χαρακτηριστικά έντονα και πρόδηλα παντού, σε όλο το φιλμ, όπως το φως εκ φωτός αληθινού, που φτιάχνει ισάξιο ταίρι ενός δημιουργού, που κρίνει, όμως όχι με την πανάκεια της συγχώρεσης, αλλά με την οργίλη φυσιολογική αντίδραση μιας μητέρας που το παιδί της πέφτει σε ανάξια χέρια σκληρών, θρασύτατων και αδιάκριτων ανθρώπων, που άλλοι το μετουσιώνουν σαν αγία κοινωνία, άλλοι σαν ελπίδα επιβίωσης και άλλοι σαν ένα ακόμη δώρο που θα πάει αλυσιτελώς στον κάλαθο των αχρήστων. Επομένως, αφού στην ταινία είναι ζευγάρι και στην Θεολογία ο πεπτωκώς είναι κάτω από την εξουσία του Όντος που τον δημιούργησε, ποιος ευθύνεται για την σκληρότητα των ανθρώπων, για την προφανή τους κακία?

Αν όλα, ήταν καλά και άδολα, ουδεμία χρεία αυτής της συζήτησης θα είχαμς. Οι άνθρωποι θα φυτοζωούσαν σε μια ζωή χωρίς συνειδητότητα και κυρίως χωρίς την δυνατότητα να ασκήσουν την ελέυθερη - ελέω Θεού -  βούληση τους, που όπως λέει και ο Κιάνου (σαν γιός του Διαβόλου σε άλλη ταινία), is a bitch, που όμως σύμφωνα με το grand design, είναι όχι μόνο απαραίτητη αλλά και ενδεικτική της πανάγαθης φύσης του Δημιουργού που την προάγει. Η κακία υπάρχει, για να λειτουργεί σαν φωτοσκίαση της αρετής και το αντίθετο. Άρα νάτη και η εξάρτηση που δεν θεμελιώνεται μόνο φιλμικά με την κινηματογράφηση ενός ζευγαριού (όπου ναι μεν προάγεται ο δυϊσμός, δίνοντας όμως εσφαλμένα την υπόνοια του φαλλοκρατισμού, τύπου: πάλι άντρας κάνει τον Θεό?), ή θεολογικά (αφού ο Θεός ελέγχει απόλυτα το ταίρι του), αλλά και πραγματιστικά. Πρακτικά χωρίς το ένα, δεν υπάρχει η έννοια του άλλου. Έτσι βλέπουμε  και πιο καθαρά την αλληγορία της δυϊκής υπόστασης, ως ΕΝΑ ζευγάρι με την αξιολογία τύπου αγαθό – μοχθηρό να μην κάνει την εμφάνιση της, παρά μόνο μετά την πρώτη επίσκεψη του χαρακτήρα του Ed Harris, του μοναδικού ανθρώπινου χαρακτήρα που έχει συναίσθηση ποιους αντικρίζει και σε ποιών το σπίτι βρίσκεται.

Ο πρώτος ανθρώπινος χαρακτήρας που απρόσκλητος έρχεται στην Οικία, δεν είναι καθόλου δύσκολο να ανιχνευθεί (αν και χρειάστηκε η Αντιόπη να μου το επισημάνει) ποιόν συμβολίζει, ιδιαίτερα όταν ξερνά στην τουαλέτα και φαίνεται η πληγή στο πλευρό του (νιάου – νιάου). Με την εμφάνιση του έτερου του ήμισυ όμως, είναι ξεκάθαρο πως η ανθρώπινη φύση αποτυπώνεται από τον σεναριογράφο καθαρά με μελανά χρώματα. Αδιακρισία, θρασύτητα και αλαζονεία είναι τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων από εκεί και μετά και με τον φόνο του Άβελ, που γίνεται μεν εντός της Οικίας (έπεται όμως της έξωσης των Ανθρώπων από αυτήν), αλλά κυρίως με την ξετσίπωτη θηλυκή φύση, που μας οδηγεί ξανά στο φιλύποπτο μονοπάτι του φαλλοκρατισμού που τοποθετεί τις γυναίκες υπό το πρίσμα συγκεκριμένων απαξιωτικών στερεοτύπων.

Η αλαζονεία, δομικό στοιχείο στην ιουδαϊστική μυθολλογία του Εωσφόρου, είναι χαρακτηριστικό των Ανθρώπων, που ακόμη και όταν κάνουν κάτι καλό, το κάνουν δίχως την σύμφωνη γνώμη κανενός και ιδιαίτερως αυτών που κάθε φορά "βοηθούνται", παρά με την συμφωνία μόνο της δικής τους υβριστικής καρδιάς. Ο Εωσφόρος αντιδρά στην συγκεκριμένη Δημιουργία, χωρίς να την πορρίπτει εξ αρχής και παρ' ότι αφελής και καλοσυνάτος, ως αρχικώς υπάρχει, δεν βλέπει με καλό μάτι τους μουσαφιραίους και τους αντιμετωπίζει σαν αυτό που παραγματικά είναι• μια απειλή για την πνευματική διάυγεια και την ομοιόσταση μιας Πλάσης, διχώς τους. Η προσέγγιση που κάνει στο χριστιανικό δόγμα είναι τουλάχιστον βέβηλη και ενδεικτική του ότι ο άνθρωπος καίτοι μη Χριστιανός ταλανίζεται από την ίδια την αφέλεια της σκέψης του, να μαζικοποιήσει το μήνυμα του κρατώντας, τίμια μπορώ να πω, μια  σιωνιστική προσέγγιση• δεν έχει έλθει κανένας Μεσσίας παιδιά, η πορεία της ανθρώπινης ιστορίας αν και δεν είναι απόλυτα σπειροειδής (μην μας κατηγορήσουν και για διαλεκτικούς υλιστές), φαύλα (?) επαναλαμβάνεται από την ανάγκη ενός Δημιουργού, αενάως και δίχως πρόδηλο αναπτυξιακό προσανατολισμό (αφού η ιστορία επαναλαμβάνεται), να δημιουργεί, με την ελπίδα της συγχώρεσης, να χάνεται στην τελική δοκιμασία, εμπρός στην αναγκαιότητα του ρεαλισμού, λόγω της αναπόφευκτης δυσωδίας της ίδιας της δημιουργίας. Το μωρό δεν έρχεται σαν δώρο στους ανθρώπους• έτσι καταλήγει. Μόνο είναι μια παρεξηγήσιμη και ίσως και πάλι φαλλοκρατική αντίληψη (που εκφράζεται όμως κυριότερα από γυναίκες) για το πώς π.χ. σε μια συμβατικότητα διασώζουμε ένα τελειωμένο εγχείρημα. Με την έλευση ενός νέου οράματος που θα δώσει επιπλέον σύμπνοια και την απαραίτητη δύναμη στο ζευγάρι να συνεχίσει απρόσκοπτα μόνο του να δημιουργεί εν ειρήνη και να απολαμβάνει μια ζωή βγαλμένη από τα παραμύθια των πρωτόπλαστων.

Και γίνεται με τρόπο που τεχνηέντως παραπλανά τους θεατές για το κρεσέντο που θα ακολουθήσει της απώλειας του. Είναι το σημείο που λες, πως η ταινία κάνει κοιλιά• είναι το σημείο που αμφιβάλλεις για την πετυχεσά της αποκωδικοποιήσης, που έχεις μέσα στο μυαλό σου• και για τον Χίτσκοκ, μπορεί αυτό να είναι ασυγχώρητο, γιατι έκανε, με το Ψυχώ, μυθοπλασία και όχι αλληγορία• ίσως στην αλληγορία και, κρατώντας και ότι άλλο έχουμε πει για το post production και την προώθηση της ταινίας γενικά σαν εγχείρημα, να είναι θεμιτό. Η όποια όμως παραπλάνηση συντρίβεται από την επέλαση των βαρβάρων που ακολουθεί• και όπου βάρβαρος βάλτε απλά άνθρωπος. Η θυσία του μωρού μοιάζει αναπόφευκτη μα δίνει στον Εωσφόρο την δύναμη που χρειάζεται να πάρει τον αρχαιοελληνικό του πυρσό και να στείλει στο πυρ το εξώτερον τους βλάσφημους ανθρώπους και τις δολοφονικές τους ορέξεις. Αν και χρησιμοποιείται σαν καταλύτης, δίνοντας την απαραίτητη ώθηση στο υπερκόσμιο ον να δράσει αυτόβουλα αλλά και αντίθετα στα «θέλω» του συντρόφου του (υπερβαίνοντας τους περιορισμούς του μονοθεϊσμού), συμμετέχοντας ο ίδιος στην τιμωρία που επιβάλλει στην πλάση, δεν είναι εν τούτοις παραπλάνηση, ή σεναριακός μοχλός προαγωγής της ιστορίας σε έναν καθαρμό, αφού, όπως είπαμε και παραπάνω, η σπείρα συνεχίζεται, με βάση το κρύσταλλο που φέρει το φως, για να καεί αργότερα και πάλι υπό το βάρος της αηδίας απέναντι στην ίδια την Δημιουργία (κ άρα κ στον Δημιουργό Της?).

Α και να μην ξεχνιόμαστε υπάρχει και μια συνέχεια με το προηγούμενο φιλμ, σαν ένα κλείσιμο του ματιού στο χριστιανικό δόγμα. Αν στην πρώτη ταινία η δοκιμασία της ανθρωπότητας έγινε με το νερό, τώρα γίνεται με τη φωτιά, σύμφωνο με τις αποκαλυπτικές παραισθήσεις του Ιωάννη της Πάτμου• μόνο για να τις υπερβεί ξανά με την σπειροειδή επανάληψη της ίδιας ιστορίας, που συμβολικά αν το πάρουμε και αυτό, δεν μπορεί να μην αποτελεί και ιστορία της ίδιας της ανθρωπότητας. Ξεπερνώντας όμως και αυτή ακόμη την σπείρα, το διακύβευμα πως ο τύπος έκανε το ΟΛΟ παραμύθι σε ένα δίωρο, είναι εντυπωσιακά εύστοχο αν αναλύσεις τα χρονικά δεδομένα. Πρώτα έρχεται το Φως, ο πρώτος των Αγγέλων, η Δημιουργία, η Πλάση, τα πουλιά τα δέντρα και τα κτήνη, ευδιάκριτα και αντιληπτέα, μα αθόρυβα, και γεμάτα λυσιτέλεια, εξ’ ου και δεν βλέπουμε τίποτα άλλο, χαμηλότερα στην τροφική αλυσίδα, πέραν ενός βατράχου• λες να είναι αναφορά στις παλαιές πληγές που πρέπει να υπενθυμίζουν στον ποιητή πως υπάρχει και για να τιμωρεί και όχι μόνο να δημιουργεί γεμάτος αφέλεια και μεγαλοθυμία?

Και εκεί που όλα εν σοφία ποιήθηκαν, ξάφνου, τσουπ, να σου ένας Αδάμ, τον οποίο, κάθε άλλο παρά Πρωτόπλαστο τονε λες, μα φτασμένο (και εδώ έγκετια η σκόπιμη παραπλάνηση, που δεν θα ήταν τέτοια αν ήταν εξ αρχής γνωστό πως πρόκειται για μια τέτοιου τύπου αλληγορία• προφανώς φοβόταν το box office). Όμως πόσο συναρπαστικός γίνεται αυτός ο γηραιός Αδαμ, όταν φωτίζεται από έννοιες όπως «δημιουργία προορισμένη να συμβεί», και να υπάρξει εκεί («έψαχνα ώρα για ένα μέρος να μείνω»/υπάρξω), ή από ευφυολογήματα τύπου: «ενός πρωτόπλαστου ήδη παραδομένου στην ηδονή της κατάχρησης». Και την 2^η μέρα τσουπ, ακόμα πιο απροσδόκητα εμφανίζεται κ το ταίρι, αφού την προηγούμενη ο Αδάμ έβγαλε τα σκώτια του, σε σημείο να του ανοίξει μια πληγή ΝΑ, στα πλευρά…Η Εύα, πλέον αδιάκριτη σε σχέση με τον σεβάσμιο Αδάμ, συμφωνεί απόλυτα με τον αδόκιμο ορισμό της γυναίκας από τον Τζακ Νίκολσον σε άλλη ταινία: «I think of a man and I take away reason and crediblity», με έντονη και ιδιαίτερα ευδιάκριτη την ακόρεστη σεξουαλικότητα και την ίδια καταχρηστική με τον Αδάμ, διάθεση• απλά αυτή δεν βγάζει τα σκώτια της, το αντέχει. Κομματάκι φαλλοκρατικό ΚΑΙ αυτό κύριε Darren μου, αλλά συμφωνεί με την εκλαΐκευση της μάζας της γεννημένης πριν από το 2000, επομένως..

Και αφού, παρά την σαφή προειδοποίηση, το ζεύγος τα σκατώνει και εκδιώκεται, τσουπ να κ οι απόγονοι που ερίζουν για την πατρική αγάπη• τόσο, που σκοτώνει ένας, ας τον πούμε Κάιν, τον άλλο, τελείως τυχαία και πάλι, να τον επούμε…. Θρασύβουλο. Και έτσι προκύπτει και η ανάγκη της ελπίδας• όχι κατ’ ανάγκη της επιστροφής τους στην Οικία, αλλά στην ύπαρξη συγχώρεσης που έσπασαν τον κρύσταλλο της πρώην του. Αδόκιμα, ο ίδιος ο ποιητής των όλων, το εκστομίζει όταν μεγαλόψυχα συμπάσχει με την απώλεια τους, όμως δεν είναι αυτός που και πάλι κινεί το νήμα της ιστορίας• κ κάτι πρέπει να μας λέει για το πώς βλέπει ο Darren και αυτόν τον μέγα ποιητή• μια απογοήτευση, ανίκανη να ξεπεράσει τον εαυτό της και άρα να αποδείξει στην πράξη, όχι μόνο ότι είναι αιώνιος, αλλά είναι και μεγαλύτερος του εαυτού Του, έστω κ δυνητικά• και μάλλον, με δημιουργίες όπως αυτή των Ανθρώπων, πρέπει να υπερβεί κατά πολύ τον εαυτό Του, αν τελικά επιθυμεί κάτι άλλο από τον ολοκληρωτικό αφανισμό, συμπάσης της Δημιούργίας, γεγονός, που καθίσταται αναπόφευκτο, από την παρουσία των Ανθρώπων. Κ όπως είπαμε πιο πάνω, στην αρχή ήταν με το νερό, γιατί «δεν ακούγανε και κάνανε του κεφαλιού τους, δήθεν με το πρόσχημα του πένθους• κ που βρεθήκανε όλοι αυτοί κ γιατί δεν κατεβαίνουν από τον νεροχύτη, αφού δεν είναι τελειωμένος κ….θα πλημμυρίσουμε».

Κ σαν ποντίκια τρέξαν οι Ανθρώποι, μακριά πάντα από την ευθύνη και από τον περιορισμό της βλάβης που πάντα φέρουν μαζί τους κ έτσι, η οργή ξέσπασε με στυλ, 50 αποχρώσεις του γκρι, όσο στερεοτυπικό και αν ακούγεται, σε μια γυναίκα αυτό. Κ επειδή είπαμε, μας πιέζει ο χρόνος, ο Δημιουργός, εκτός από καλός ποιητής είναι και καρπερός ποιητής, πώς να μην είναι άλλωστε?. Εδώ στο original story τεκνοποίησε…προσφέροντας λουλούδια!! Αυτό θα μας πειράξει τώρα? Κ να σου, το μωρό• και να σου κ η έμπνευση. Επιτέλους κ η Καινή συλλογή ποιημάτων είναι έτοιμη προς πώληση• και να, που πια συγκλονίζει και, να που ο ποιητής, ως άλλος Αβραάμ, αφήνει το τέκνο, του βορά στα θηρία, θυσία τύπου «μαζί θα τον ακούσουμε• τον πόνο», σαν εκπλήρωση μιας υπόσχεσης, που έχει δοθεί κάποτε, σε ένα δείπνο παρηγοριάς, στο σόι των Πρωτόπλαστων, που μας έφεραν την πλημμύρα• που όμως έφτιαχνε, όμως αυτό έφτανε τότε. Τώρα?

Κ ενώ η μητέρα θα μπορούσε κάλλιστα να πει, «κάτσε ρε φίλε μαζί το βγάλαμε από τα μέσα μας? Που θα μου τον επάρεις, πριν να τον χαρώ και θα τονε δώσεις βορά στα πλάσματα αυτά, που ολότυφλοι κάνουν πως βλέπουν, αδαείς και κάνουν πως ξέρουν, ανίκανοι και λένε πως μπορούν?» Δικαιολογημένα δεν εμπιστεύεται ούτε τον καρπερό ποιητή, ούτε όμως και το βαβελένιο σμήνος, που καταλαμβάνει τον ιερό τους χώρο• και σεις ποιον θα μαμούσατε αν ήσασταν στην θέση της ηρωίδος? Τους τρελούς και αλλοπαρμένους και αδαείς, ή τον ανόητο που τους δημιούργησε, δήθεν σαν κορωνίδα, σαν ύστατη και μεγαλοπρεπέστερη πινελιά, χωρίς ποτέ να αντιλαμβάνεται, πως κάθε φορά ολοκληρώνει την Πλάση, υπογράφοντας την καταδίκη της…Και όχι μόνο αυτό, αλλά υποψιάζεσαι, σαν ηρωίδα, πως ο ανόητος αυτός ποιητής, αν μπορούσε, πάλι την ίδια μαλακία θα έκανε, χωρίς δεύτερη σκέψη!!!!!!!! Εμείς τον ποιητή θα σκίζαμε, με στυλ τύπου «έλα να σου πω ιδιαιτέρως» δήθεν με την γλάκα που είχαμε στο μάτι όταν μας πλημμυρίσανε το σπίτι και μόλις τον ξεμοναχιάζαμε ….. να τον μουνουχίζαμε για να την ψάξει αλλιώς με τις Διαθήκες, την επόμενη φορά….

Όμως και σε πείσμα και της παράλογης λογικής μας, ο Darren συνεχίζει το πόνημα «ΟΛΟ το παραμυθάκι σε μια ταινία» (αν θυμάμαι καλά, η Βίβλος του Χιούστον έμεινε στον...κατακλυσμό?) καταστρέφοντας δια χειρός Εωσφόρου, όλο το οικοδόμημα, μόνο και μόνο για να κάνει και αυτός το twist του• να αισθανθεί και αυτός λίγο Σάιμαλαν, λίγο Νόλαν βρε αδερφέ και να προσθέσει στον μύθο (καλά, αν το Βατικανό ήταν απ’ τα παλιά, θα τον είχανε επικυρήξει). Ή απλά να κλείσει εκ νέου το μάτι, σκοπίμως, ή συγκυριακά ΚΑΙ στον διαλεκτικό υλισμό, δίνοντας του βεβαίως – βεβαίως και μια μεταφυσική διάσταση, που δικαιώνει μεν και τον ίδιο τον Κάρολο, κάτι που όμως, δεν υποθέτουμε πως θα τον ενθουσίαζε και ιδιαίτερα…

Πως σας φάνηκε αυτό για παραλήρημα?

Δείτε την ταινία ξανά και πείτε μου 

και επειδή τίποτα δεν μένει άηχο απολαύστε τα OST του Darren until now

And don't forget ALL of Kokdi's Ramblings HERE